Orman Endüstri Mühendisi Kimdir?
Ormanlardan doğal yöntemlerle veya ana ürün olarak elde edilen tüm orman ürünlerine ilişkin endüstrisinin yer aldığı her alanda istihdam edilebilen mühendistir. Orman endüstri mühendisleri, bahsi geçen tüm orman ürünlerinin işlendiği ve değişik amaçlarla kullanılmasının sağlandığı fabrika ve atölyelerde görev almaktadırlar. Görev alanları ise sahada fiziki güçle çalışmak değildir. Bunun yerine ilgili fabrika ve atölyelerin kurulmasını, belli başlı standartlara göre işletilmesini ve standardizasyonunu temin ederler. Standardizasyondan kasıt imalat ve tasarım esnasındaki standartlığı sağlamak ve işlenmiş orman ürünlerinin aynı standartlarda üretilmesini gözlemlemektir. Bunlar yanında bir orman mühendisi; kalite kontrolü, ARGE, üretim, üretim planlama ve satış pazarlama alanlarında da hizmet vermekte olan ve bu konularda teknik bilgiye haiz kişidir.
Orman Endüstri Mühendisi Hangi İşleri Yapar?
• Orman ürünlerinin işlendiği tüm tesislerin yerlerinin belirlenmesi, tesisin tasarlanması, tüm birimleriyle kurulması ile etkin ve verimli bir şekilde işletilmesi,
• İşlenecek orman ürünlerinin işveren adına satın alınması ve proses sonrasında sektöre ilişkin piyasada pazarlanması,
• Tüm orman ürünlerinin uluslararası standartlarının belirlenmesi ve kalitesinin denetlenmesi,
• Üretim esnasındaki tüm planlama ve süreç kontrol görevleri,
• ARGE çalışmalarının yapılması, tüm çalışmaların koordinesi, icrası ve diğer teknik görevlerin ifası gibi alanlarda görev yapar.
Orman Endüstri Mühendisleri Nerelerde İstihdam Edilirler?
Türkiye’de Orman Mühendislerinin kamuda istihdamı, Orman Endüstri Mühendislerine göre daha fazladır. Kamuda görev almayı başaran Orman Endüstri Mühendisleri genel itibarıyla Orman ve Su İşleri Bakanlığı, TÜBİTAK TSE ve DPT gibi bazı kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilmektedirler. Bununla beraber, Orman Endüstri Mühendislerinin iş alanları genel olarak özel sektör kuruluşlarıdır. Hemen hemen Türkiye’nin bütün illerinde bulunan özel orman işletmeleri, orman endüstri mühendisi istihdam etmektedirler. Ancak, özellikle ilk 5 yıl içerisinde daha zor görevlerde ve kariyerlerde çalışmak gerekebilmektedir. Bu dönemlerdeki aylık maaşlar nispeten düşük olmakla beraber, tecrübe kazanıp referans elde ettikçe maaşlar artmaya başlamaktadır. Tabi ki bunun için aşağıda ifade edilen mesleğin getirdiği bazı özelikler yanında ayırt edici özellikler de gerekmektedir. Örneğin İngilizceyi çok iyi bilmek, ikinci bir yabancı dil bilmek, bilgisayar programlarına ve tasarım uygulamalarına hâkim olmak bunlardan bazılarıdır. İşte bu farklılıklar, orman endüstri mühendisi açısından ayırt edici özelliklerdir ve daha kolay iş bulmasını sağlayacaktır.
Bir Orman Endüstri Mühendisinde Bulunması Gereken Özellikler
• Üst düzeyde matematik ve fen bilimleri yeteneği
• Üstün bir genel yetenek ve iş yapma kabiliyeti
• Güçlü muhakeme yeteneği
• Bir işi her aşamasıyla planlama ve yürütme kabiliyeti
• Yeterli seviyede ekonomi ve ticaret bilgisi
• Sorun çözme odaklı olunması
• Yeniliklere açık ve yeni çözümler sunabilme kapasitesine sahip olunması
• Takım çalışmasına ve iş birliğine yatkınlık
• Yönetim ve liderlik konularında yetkinlik
• Kuvvetli iletişim yeteneği
• Stres altında hızlı ve doğru karar verme yetisi.
Orman Endüstri Mühendisi Olmak İçin Hangi Fakülte Bitirilmelidir?
Orman Endüstri Mühendisi olmak için liseden sonra üniversite sınavına girmek ve yeterli “Sayısal (SAY)” puanı almak gerekir. Sonrasında Orman Endüstri Mühendisliği bölümlerinden Orman Fakültesi’ni tercih etmek gereklidir. Orman Endüstri Mühendisliği bölümleri olan üniversiteler aşağıda sıralanmıştır:
• Bursa Teknik Üniversitesi (Orman Fakültesi)
• Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (Orman Fakültesi)
• İstanbul Üniversitesi (Cerrahpaşa) (Orman Fakültesi)
• İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (Orman Fakültesi)
• Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (Orman Fakültesi)
• Karadeniz Teknik Üniversitesi (Trabzon) (Orman Fakültesi)
• Düzce Üniversitesi (Orman Fakültesi)
• Kastamonu Üniversitesi (Orman Fakültesi)
• Bartın Üniversitesi (Bartın Orman Fakültesi)
Orman Endüstri Mühendisi olmak için girilmesi gereken Orman Fakülteleri’nin 2019 yılı üniversite yerleştirme taban puanları incelendiğinde, Kastamonu Üniversitesi 237,9 puanla en başta yer alıyor. Sonrasında Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi 234,2 puan, Bartın Üniversitesi ise 223,8 puanla sıralanıyorlar. Sonrasında sırasıyla Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (223,7 puan) İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi (213,2 puan), Bursa Teknik Üniversitesi (209,8 puan), Düzce Üniversitesi (205, 7 puan), İstanbul Üniversitesi (Cerrahpaşa) (202,7 puan), Karadeniz Teknik Üniversitesi (Trabzon) (202, 2 puan) şeklinde taban puan sıralaması mevcuttur.
Eğitimin Süresi ve İçeriği
Orman Endüstri Mühendisi olmak için girilen Orman Fakültelerinde mesleki eğitim süresi 4 yıldır. Tüm fakültelerde ilk yıl matematik, fizik ve kimya gibi temel sayısal dersler alınmaktadır. İkinci sınıfa geçildiğinde Orman Endüstri Mühendisliğinin temeli olan ahşap ile ilgili teknik dersler alınmaya başlanır. Ağırlıklı olarak fiziksel ve mekanik ağaç teknolojisi, orman ürünlerinin kimyası, odun anatomisi gibi dersler alınır. Üçüncü sınıftan itibaren orman endüstrisine ilişkin derslere geçiş yapılır. Bunlardan bazıları kâğıt üretim teknolojisi, kereste ve kurutma endüstrisi, mobilya endüstrisi ve tabakalı-lif-yonga levha endüstrisidir.
Orman Fakültelerinde mesleki eğitimin dördüncü ve son yılında ise ekonomi, maliye ve işletmeye yönelik dersler alınmaktadır. Bu derslerden bazıları ekonomi, finans, muhasebe, iş etüdü, fabrika ve üretim planlamadır. Okulda bu dersler yanında iletişim ve yönetim becerilerini geliştirmek üzere dersler ve aktiviteler bulunmaktadır.
Orman Endüstri Mühendisliğinde Kariyer Yapmanız İçin Püf Noktalar
Orman endüstri mühendisleri, baş döndüren rekabet şartlarından sıyrılmak amacıyla, yazımızın içinde bahsettiğimiz bazı ayırt edici özelliklere sahip olmalıdırlar. Bölüm mezunları ilerleyen yıllarda kendi bölümleri dışında kimya, inşaat, çevre, mimarlık, işletmecilik, ormancılık, enerji ve malzeme dallarında da yüksek lisans yapabilmektedirler. Bu noktadan hareketle yüksek lisansı da yabancı dil ve bilgisayar bilgisi gibi ayırt edici yetenekler arasına dahil etmek gerekmektedir.
Orman endüstri mühendisleri, orman ve orman ürünleri ile ilgili tüm yerel veya ulusal güncel gelişmeleri takip etmelidirler. Bunun yanında uluslararası katılımlı ortak çalışmalarda görev almak kariyeriniz açısından çok önemlidir. Bu sayede hem kendinizin hem de ülkemizin menfaatlerinin uluslararası platformlarda temsil edilmesi açısından öne çıkmış olabilirsiniz.
Bu aşamada Mühendislik Eğitim Programları Değerlendirme ve Akreditasyon Derneği (MÜDEK) tarafından akredite edilmiş okullardan bahsetmemiz faydanıza olacaktır. MÜDEK, Avrupa ülkelerinde European Network for Accreditation of Engineering Education (ENAEE) adına akreditasyon verme yetkisine sahip 10 ajanstan birisidir. Türkiye’deki Mühendislik Fakültelerinde devam eden eğitimlerin kalite standartlarına uygunluğunu değerlendirmekte olan MÜDEK, uluslararası geçerliliğe sahip olan EUR-ACE etiketi vermektedir. Türkiye’deki Orman Endüstri Mühendisliği bölümlerinden Karadeniz Teknik Üniversitesi (Trabzon) (Orman Fakültesi) ile İstanbul Üniversitesi (Cerrahpaşa) (Orman Fakültesi) bu sertifikayı almaya hak kazanmışlardır.