Tarım İlaçlarının Ormanlara Verdiği Zararlar

23.01.2023

Tarım İlaçları (Pestisitler)

Aşırı nüfus artışı ve insanların bitmek tükenmek bilmeyen iştahları tarım alanlarından alınabilecek azami ürün miktarına ulaşılma arzusunu da beraberinde doğurdu. Ancak insanların öngöremediği farklı bir ortak, tarlalardan alınmak istenen ürünlere ortak olmaya başladı. Tabiatta bizimle birlikte yaşayan ve pek de önemsemediğimiz böcekler, İngilizce adı ile Pest olarak bilinmektedir. Tek bir birey olarak bakıldığında pek zararı bulunmayan hatta tatlı birer maskot olarak görülen uğur böceği gibi böcekler insanların ektikleri ürünlerin miktarını azaltmaya başladı. Bu ortaklık, yapılan yatırım karşılığında alınmak istenen ürün miktarını azami seviyeye çıkartmak isteyen hem büyük yatırımcıların hem de küçük çiftçilerin arayış içerisine girmesine sebep oldu.

Kurtarıcı Olarak Ortaya Çıkan Kahramanlar

Çaresizlik içerisinde tarlalarına ve mahsullerine musallat olan zararlılara çare arayan çiftçilerin imdadına ikinci dünya savaşından sonra gelişiminin zirvesine ulaşan kimya sektörü yetişti. İlk önce birer kahraman olarak karşılanan bu kurtarıcıların sunmuş oldukları çözüm baş belası olarak kabul edilen böcekleri öldürecek kimyasallar oldu. Bu kimyasallara verilen terminolojik isim ise Pesticite (Pestisit) oldu. Bu ilaçların halk arasında bilinen yaygın adı ile böcek öldürücülerdir.

Terminolojik tanım olarak Pestisitler, yabani otlar da dahil olmak üzere zararlıları kontrol etmek için kullanılan maddelerin tümünün ortak adıdır.

Tarım İlaçları (Pestisitler) Kaça Ayrılır?

Pestisitler: mantarları, bakterileri, böcekleri, bitki hastalıkları, salyangozları, sümüklü böcekleri ya da yabani otları diğer zararlılarla beraber öldürmek için kullanılabilecek kimyasallardır. Bu kimyasalları yutmak veya dokunmak ölümle sonuçlanabilir, bu durumlar reaksiyon anında veya uzun bir süre sonra meydana gelebilir.
Böcek Öldürücüler: Özellikle böcekleri hedeflemek ve öldürmek için kullanılan bir tür böcek ilacıdır. Bazı böcek öldürücüler, salyangoz yemi, karınca öldürücüler ve yaban arısı öldürücüleri kapsamaktadır.
Herbisitler: istenmeyen bitkileri veya "yabani otları" öldürmek için kullanılırlar. Bazı herbisitler dokundukları tüm bitkileri öldürürken, diğerleri ise sadece belli başlı bir türü hedeflemek için tasarlanmışlardır.

Öngörülemeyen Tehditler

Pestisitlerin kullanılmaya başlanması ile ilk önceleri tarım zararlıları üzerinde istenen etki fazlasıyla görülmeye başlandı. Bu durum çiftçilerin olduğu kadar bu işten para kazananların da yüzünü güldürdü. Ama bir süre sonra ortaya hiç de öngörülemeyen veya maddi kazanç sebebi ile öngörülmek istenmeyen etkiler ortaya çıkmaya başladı. Pestisitler kullanıldıktan sonra tabiatta hiç yok olmadan uzun süre durabiliyorlardı. Zaten bu sebeple zarar görmesi istenmeyen insan, canlı, bitki hatta orman üzerinde bile zararlı etkiler oluşturabiliyorlardı. Şu anda içinde bulunduğumuz aşamada pestisitler içtiğimiz sudan soluduğumuz havaya kadar her yerde bulunmaktadır.

Konu ile ilgili olarak aşağıda verilen şu bilgiler faydalı olacaktır.

- Herbisitler, içilen suyu ve soluduğumuz havayı enfekte edebilir.
- Birçok sağlık sorunlarına neden olabilir. Yiyeceğimiz gıdalara yılda 500 milyon ton pestisit püskürtülür.
- Her yıl kaç kimyasal maddenin insan vücudu tarafından emildiği tam olarak bilinememektedir.
- Kimyasal maddeler, yağış olayları sırasında suyun akışına karışarak yer altı sularına ulaşır ve onları toksik hale getirirler.
- Yapılan pek çok çalışma pestisitlerin Parkinson hastalığına, kansere ve düşüklere neden olabileceğini göstermektedir. Ayrıca, erken doğuma neden olabilen endokrin bozucuları olarak da çalışırlar.
- Pestisitler göz, böbrek, karaciğer ve dalak problemlerine neden olabilir. Ayrıca kardiyovasküler ve üreme problemlerine neden olur. Mide ve bağırsak sorunlarına neden olabilir.
- İşin en korkunç tarafı bu kimyasalların etkileri, ilk maruz kalmanızdan yıllar geçtikçe semptom göstermeyebilir.

Görüldüğü gibi her yıl milyonlarca ton olarak tabiata kontrolsüzce bırakılan bu kimyasallar hem tabiatta bulunan tüm canlıları hem bitki örtüsünü hem yer altı sularını hem de havayı kalıcı olarak kirletmektedirler.

Orman Tahripçisi Olarak Pestisitler

Pestisitler o denli kimyasallardır ki, her tür canlıya zarar verebilmek için üretilebilirler. Vietnam savaşı sırasında ABD ordusunun Vietnam askerlerini saklandıkları orman içinden çıkartmak için geliştirdiği Agent Orange gibi pestisitler bunun en bariz örneğidir. Zira Agent Orange’ın kullanılış gayesi orman örtüsünü kurutmaktır. Bu ve bunun türevi olan pestisitler, kullanıldıkları bölgedeki tüm orman dokusunu kalıcı olarak yok etmektedir. Ayrıca bu kimyasalların kullanıldığı bölgelerde yoğun oranda kanser vakaları görülmektedir. Bunlar içerisinde en yaygın olanları ise cilt kanseri vakalarıdır.

Normalde zararlıları kontrol altına almak için dizayn edilen pestisitler aynı zamanda sadece belirli bir türü baskı altına aldığından bu türün beslendiği diğer zararlıların tabii düşmanlarını da yok etmektedirler. Kendilerini kontrol altına alacak bize göre zararlı ama var oluşları gereği yararlıların ortadan kalkması bu türlerin çevrelerine ve ormanlara zarar vermesine sebep olmaktadır. Doğanın dengesinin bozulmasının en birinci etkilerinin yine doğa üzerinde görülerek insanları etkileyeceği de açıktır.

Pestisitlerin kullanılması ile sadece tarım ürünlerine zarar veren böceklerin sayısı azaltılmakla kalmamıştır. Bununla birlikte solucan ve arıların da sayıları baskı altına alınmıştır. Arılarla ilgili düşünecek olursak, tabiatta bulunan birçok bitki türünün tohumlanabilmesi için arıların çalışması gerekmektedir. Ancak pestisit kullanımı sebebi ile sayıları iyice azalan arılar maalesef artık eskisi kadar çiçek döllemesi yapamamaktadır. Bu durum birçok bitki türünün yok olmasına sebep olmakta, bu da ormanların varlığını oluşturan tür çeşitliliğinin azalmasına sebep olmaktadır. Kullanılan pestisitler bir taraftan arıları öldürürken diğer bir taraftan da arıların tabii düşmanlarını yiyen yararlıları da yok etmektedir. Arılar için zararlı olan bu türlerin kontrolsüz kalması arılar üzerinde yıkıcı etkilere sebep olmaktadır. Artık arı nüfusu üzerinde hem pestisitlerin hasarları görülmekte hem de bu zararlıların baskısı bulunmaktadır.

Pestisit Olmayan Pestisitler

Günlük hayatta kullanılan deodorantlar, deterjanlar hatta yağ çözücüler bile aslında uzun vadede birer pestisit olarak kabul edilebilirler. Tüm bu olumsuzlukların yanında pestisit olarak kabul edilmeyen ve aslında tek başına zararsız olan diğer kimyasalların da ormanlar ve canlılar üzerinde baskı kurmasına sebep oluşturmaktadır. Bu geniş kulanım alanlarını ve tarım açısından ekonomik faktörleri dikkate aldığımızda içinde bulunduğumuz durum itibari ile pestisitlerin kullanımının tamamen yasaklanması pratikte mümkün olmayacaktır. Mevcut tarım teknikleri ihtiyaç duyulan ürünlerin pestisitler olmadan üretilebilmesine imkân vermemektedir. Çözüm olarak ortaya sürülen öneriler henüz ekonomik olarak kullanılabilmelerine imkân vermemektedir. Şu husus rahatlıkla söylenebilir ki pestisitler vermiş oldukları tahribatın büyüklüğü göz önüne alındığında orman yangınları kadar zararlıdır. Orman yangını sadece bir bölgedeki orman üzerinde etkiliyken, pestisitler tüm dünya üzerinde etkili olmaktadır. Yıkıcı etkileri sonradan görülen bu zararlı kimyasalların kullanışı dikkatli yapılmalı ve tutarlı bir seviyeye çekilmelidir.